Een nieuwe gemeenschap van goederen (update) 

Op 28 maart 2017 heeft de Eerste Kamer met een nipte meerderheid ingestemd met de wet die voor nieuwe huwelijken* een andere wettelijke gemeenschap van goederen gaat inhouden. In de Tweede Kamer was op 19 april 2016 in ruime meerderheid voor het wetsvoorstel gestemd, maar de senatoren in de Eerste Kamer waren kritisch. Uiteindelijk heeft een verschil van slechts 1 stem gemaakt dat de wet is aangenomen. De invoering vindt plaats per 1 januari 2018. Volg de actualiteiten via dit artikel.

Hieronder een korte samenvatting van de wettelijke regels over de nieuwe gemeenschap van goederen.

Een nieuwe definitie

Onder de nieuwe wet verandert in de eerste plaats de omvang van de wettelijke gemeenschap van goederen. Nu valt nog het hele vermogen, ook datgene wat vóór huwelijkssluiting door een van beide partners is verkregen, in de huwelijksgemeenschap. Het wetsvoorstel beperkt de omvang van deze gemeenschap tot alleen dat wat al gemeenschappelijk was vóór huwelijkssluiting en wat tijdens het huwelijk verkregen is.
Ook nieuw is dat datgene wat door erfenis of schenking wordt verkregen tijdens het huwelijk voor de standaard privé blijft voor degene aan wie geschonken of nagelaten is.

Insluiting in plaats van uitsluiting

Erfenissen en schenkingen tijdens huwelijk vallen nu automatisch in de gemeenschap van goederen. Als iemand nu niet wil dat de echtgenoot meedeelt in een schenking of erfenis, dan moet de erflater of schenker een zogenaamde ‘uitsluitingsclausule’ opnemen in testament of bij de schenkingshandeling. Veel mensen vinden het automatisme van ‘samen delen’ onredelijk. Zij worden tegemoetgekomen door de nieuwe wet: voor nieuwe huwelijken vanaf 2017 vallen deze erfenissen en schenkingen automatisch buiten de gemeenschap.
Wil je straks toch aan beide echtgenoten schenken of nalaten, dan moet dat gebeuren door expliciet een zogenaamde ‘insluitingsclausule’ op te nemen, een bepaling waarin staat dat de schenking of erfenis toch in de gemeenschap van goederen valt. Precies andersom dus aan het huidige stelsel.
De echtgenoten zelf kunnen ook van de hoofdregel afwijken door in huwelijkse voorwaarden op te nemen dat het geschonken of geërfde vermogen wel in de gemeenschap valt.

Schulden

Wat voor vermogen geldt, is ook het geval voor schulden. Voorhuwelijkse schulden, zoals bijvoorbeeld studieschulden of schulden uit een vorige relatie, vallen straks niet in de wettelijke gemeenschap van goederen. Hiermee is een tweede belangrijke doorn in het oog van het huidige systeem opgelost.
Voor schuldeisers verandert er straks ook wat. Nu is het nog zo dat een schuldeiser een privé-schuld van de ene echtgenoot zowel op het privévermogen van deze echtgenoot als op het gemeenschapsvermogen verhaal kan halen. De echtgenoten moeten vervolgens onderling maar ‘uitvechten’ of de echtgenoot die teveel betaald heeft het terug krijgt van de andere echtgenoot.
Onder de nieuwe wetgeving kan de schuldeiser zich alleen verhalen op de helft van de gemeenschap. Verhaalt hij zich op een gemeenschapsgoed, dan moet hij direct de helft van de verkoopopbrengst afstaan aan de andere echtgenoot, die de opbrengst dan aan zijn privévermogen kan toevoegen.

Een voorbeeld: een schuldeiser-hypotheekhouder laat de gemeenschappelijke woning veilen. Als de andere echtgenoot voldoende privévermogen heeft, kan deze de woning voor de helft van de veilingopbrengst kopen van de schuldeiser. De woning behoort daarna tot diens privévermogen.

Bewijsvermoeden

Onder de nieuwe wet zal er meer privévermogen zijn dan nu het geval is. Dat leidt naar de verwachting van onder meer de vereniging van Familierecht Advocaten Scheidingsmediators (vFAS) waarschijnlijk ook tot meer discussies over de vraag of iets tot het privévermogen van een echtgenoot behoort of niet.
Net als nu is een oplossing gevonden in een wettelijk bewijsvermoeden, dat wil zeggen, als niet bewezen kan worden dat iets privé is, wordt het goed als gemeenschappelijk beschouwd.

nieuwe gemeenschap van goederen administratie

Administratie

Een goede administratie zal onder de nieuwe wetgeving nog belangrijker worden dan nu. Krijg je een erfenis of schenking, dan moet deze wel apart gehouden worden van het gemeenschapsvermogen om te voorkomen dat de gemeenschap als het ware het privévermogen ‘absorbeert’. Een eenvoudige oplossing voor verkregen gelden is het openen van een aparte bankrekening ten name van een echtgenoot, waarop de betreffende som wordt overgemaakt.

Twee soorten wettelijke gemeenschap

De wet geldt alleen voor NIEUWE huwelijken die vanaf de inwerkingtreding van de wet worden gesloten.
Voor bestaande huwelijken blijft de huidige wetgeving van kracht. Voor hen geldt dat een erfenis of schenking aan een van de echtgenoten een erfenis wel in de gemeenschap van goederen valt, tenzij de erflater of schenker een uitsluitingsclausule heeft gemaakt. Een schuld van vóór het huwelijk valt onder de huidige regels ook in de gemeenschap, tenzij men huwelijkse voorwaarden heeft gemaakt.
Voor nieuwe huwelijken gesloten na inwerkingtreding gelden de nieuwe regels die hierboven zijn toegelicht. Bij huwelijkse voorwaarden kan hiervan worden afgeweken.
* De nieuwe gemeenschap van goederen geldt ook voor geregistreerde partnerschappen.

Meer informatie? Stel een vraag via het contactformulier.