Rapport Kinderombudsman
De Kinderombudsman Marc Dullaert heeft in zijn laatste rapport opgeroepen tot onderzoek om voortaan alleen gespecialiseerde advocaten die op kindvriendelijke manier werken familiezaken te laten behartigen. Een oproep waar ik mij graag bij aansluit. Kinderen verdienen een zichtbare rol in echtscheidingssituaties. Waar de ouders in de tumultueuze emotionaliteit van de scheiding veelal meer met zichzelf bezig zijn, is het zaak dat de professionals die hen begeleiden ook (vooral) oog hebben voor de kinderen in kwestie.
Onderzoek vFAS
Dullaert haalt in zijn rapport het onderzoek van TNO NIPO uit 2015 onder ruim duizend leden van de vereniging van Familierecht Advocaten Scheidingsmediators (vFAS) aan. Hieruit blijkt een aanzienlijke stijging van het aantal vechtscheidingen. Definitie van een vechtscheiding is volgens de vFAS als de procedure niet meer is gericht op de afwikkeling van de echtscheiding, maar tot doel heeft om elkaar zoveel mogelijk pijn te doen. De ondervraagde advocaten schatten dat twintig procent van de scheidingen gekarakteriseerd kan worden als een ‘vechtscheiding’, een verdubbeling ten opzichte van twee jaar eerder. De aanpak van vechtscheidingen heeft al jaren aandacht van de politiek en maatschappelijke instellingen, maar er is (nog) geen effect merkbaar.
Gespecialiseerde kindvriendelijke gezinsadvocaat
Dullaert pleit voor inzet van gespecialiseerde familierechtadvocaten, die voornamelijk familiezaken behandelen. Deze kindvriendelijke gezinsadvocaat moet over een aantal essentiële competenties beschikken, zoals het constructief coachen van cliënten bij conflicten, het de-escaleren en zij hebben een ‘onbevooroordeelde houding’.
Financiering
Ander speerpunt is de financiering, die moet kind- en gezinsvriendelijker. Het bereiken van overeenstemming moet zowel voor ouders als de advocaten beter beloond worden dan het procederen op tegenspraak. Ook deze analyse stemt mij tot tevredenheid. Ik schreef eerder al eens over de weeffouten in het systeem van gefinancierde rechtsbijstand (lees hier).
Keurmerk
De Kindvriendelijke gezinsadvocaat is volgens het rapport iemand die hoofdzakelijk of enkel familiezaken behandelt. De term ‘gezinsadvocaat‘ is gekozen door kinderen zelf en is een prima titel die aangeeft dat het niet alleen om de ex-partners/ouders gaat, maar om het hele gezin, inclusief kinderen. Zo’n gezinsadvocaat verdient een keurmerk. Naast ervaring heeft de gezinsadvocaat voldoende psychologische kennis en weet hij/zij wat een scheiding doet met een gezin. De-escalatie staat steeds voorop in zijn handelwijze. Een ‘kindvriendelijke advocaat’ moet alle facetten van een scheiding kunnen afhandelen en bijvoorbeeld ook voldoende financiële kennis hebben. Vereist zijn natuurlijk kennis van het relevante recht, maar daarnaast moet multidisciplinair gewerkt kunnen worden en heeft de ‘kindvriendelijke advocaat’ daarom kennis van de sociale kaart.
Competenties
De essentiële competenties van de ’kindvriendelijke gezinsadvocaat’ zijn volgens het rapport:
Kennis: het relevante recht, psychologie, het systeem rondom familie en de sociale kaart.
Vaardigheden: conflicten voorkomen / de-escaleren, leeftijdsspecifiek communiceren, samenwerken met andere disciplines en meerzijdig partijdig kunnen zijn (voor het hele gezin).
Waarden: onbevooroordeelde houding, oprechte interesse, harmonieuze denker.
Eigenschappen: empathisch vermogen, sterke persoonlijkheid, moed, zelfreflectie.
Deze competenties moeten ook onderhouden worden door permanente educatie en intervisie.
Nieuwe ombudsman
Vandaag, 5 april 2016, werd de nieuwe ombudsman benoemd door de Tweede Kamer. Margrite Kalverboer neemt het stokje van Marc Dullaert over. Een goede zaak dat zij al meteen heeft aangekondigd op de door Marc Dullaert ingeslagen weg verder te willen gaan. Ik wens haar dan ook veel succes, ook met dit dossier.